Bondia Aruba

news_item
Click to read more

Prome minister a reuni cu “special envoy” Sra. Annemiek Verrijp: Despues di eleccion diadomingo awo, Aruba lo mantene contacto pa wak con pa sigui atende e tema di Venezuela

about 9 hours ago

Relacionnan internacional ta algo cu ta asunto di Reino y den esaki Aruba tin un parti importante. Den e caso aki semper Hulanda ta manda un “special envoy” cu ta situa na Corsou pa yuda den e comunicacion entre e islanan y Ministerio di Relacion Exterior di Hulanda. Recientemente, Prome Minister Evelyn Wever-Croes hunto cu

www.bondia.com
news item

Prome minister a reuni cu “special envoy” Sra. Annemiek Verrijp: Despues di eleccion diadomingo awo, Aruba lo mantene contacto pa wak con pa sigui atende e tema di Venezuela

about 9 hours ago

Relacionnan internacional ta algo cu ta asunto di Reino y den esaki Aruba tin un parti importante. Den e caso aki semper Hulanda ta manda un “special envoy” cu ta situa na Corsou pa yuda den e comunicacion entre e islanan y Ministerio di Relacion Exterior di Hulanda.

Recientemente, Prome Minister Evelyn Wever-Croes hunto cu Director di Departamento di Relacion Exterior di Aruba (DBB), señora Jocelyne Croes a cera conoci cu e “special envoy” nobo di Hulanda, señora Annemiek Verrijp. Señora Verrijp recientemente a cuminsa eherce na Corsou y di eynan e ta yuda Aruba tambe pa asina Aruba tin un miho comunicacion cu Ministerio di Relacion Exterior di Hulanda.

Durante e reunion a elabora riba varios punto importante, pero principalmente riba e tema di Venezuela. Aki tanto DBB (Departamento di Relacion Exterior di Aruba), Ministerio di Relacion Exterior di Hulanda y Gobierno di Aruba tin un rol importante. Actualmente tur wowo ta riba e eleccion presidencial na Venezuela dia 28 di juli proximo. Despues di esey lo mantene contacto pa wak con pa sigui atende e tema di Venezuela. Importante tambe pa menciona e area maritimo di nos region, con pa garantisa e seguridad di esaki. Tin hopi traficacion di droga den e region y Aruba ta hunga un rol importante aki di percura pa combati e ilegalidad aki, segun un comunicado di gobierno.

Den e comunicado, Prome Minister a menciona cu a trata di un bon reunion. Señora Verrijp ta conoce e region ya cu den pasado e tabata embahador na Republica Dominicana. E mandatario tin tur confiansa cu durante e permanencia di señora Verrijp na Corsou, e lo asisti Aruba tambe y asina yega na desaroya e relacionnan exterior na un forma mas saludabel y mas activo y asina mantene pais Aruba mas safe cu ta posibel.

 

news_item
Click to read more

CBS: Prijs di cuminda a baha 0.1% na juni ultimo

about 9 hours ago

E luna aki, oficina di estadistica CBS a publica e Indice di Prijs di Consumo pa luna di juni 2024. Den esaki a informa cu e indice di “Cuminda & servicio di catering” a registra un caida di 0.1% na Juni 2024, despues di a registra un aumento di 0.3% na mei 2024. E indice

www.bondia.com
news item

CBS: Prijs di cuminda a baha 0.1% na juni ultimo

about 9 hours ago

E luna aki, oficina di estadistica CBS a publica e Indice di Prijs di Consumo pa luna di juni 2024. Den esaki a informa cu e indice di “Cuminda & servicio di catering” a registra un caida di 0.1% na Juni 2024, despues di a registra un aumento di 0.3% na mei 2024.

E indice di “Cuminda na cas” (-0.2%) a registra un caida, unda ocho (8) di e diesun (11) indicenan di e gruponan di cuminda na cas a baha na Juni 2024.

E indice di “Fruta” a conoce e caida di mas grandi (-2.9%) na Juni 2024.

Otro caidanan significante tabata registra den e indicenan di “Berdura” (-1.4%) “Batata, yuca y batata dushi” (-1.2%) y “Lechi, keshi y webo” (-1.1%).

E aumento mas grandi tabata registra den e indice di “Carni” (1.2%) na Juni 2024.

E indice di “Cuminda pafo di cas” a registra un aumento di 0.2% na Juni 2024. Na Juni 2024, “Cuminda na cas” y “Cuminda pafo di cas” como grupo, tabatin un caida di prijs di 0.1% compara cu Mei 2024 y hunto tawata tin un influencia di -0.02 ppt riba e CPI, mientras cu e restante bienes y servicio hunto a experencia un caida di prijs di 0.7% y tawata tin un efecto di -0.61 ppt riba e CPI.

 

news_item
Click to read more

Aeropuerto di Aruba a kibra un record

about 9 hours ago

E crecemento den turismo a contribui pa asina Aeropuerto Internacional Reina Beatrix kibra un record pa cantidad di trafico di pasahero den prome mita di 2024, segun reportahenan oficial di aeropuerto. E aeropuerto a mira 803,287 pasahero, cu ta genera ganashi, den e prome seis luna di aña, cual ta un cantidad record di pasahero

www.bondia.com
news item

Aeropuerto di Aruba a kibra un record

about 9 hours ago

E crecemento den turismo a contribui pa asina Aeropuerto Internacional Reina Beatrix kibra un record pa cantidad di trafico di pasahero den prome mita di 2024, segun reportahenan oficial di aeropuerto.

E aeropuerto a mira 803,287 pasahero, cu ta genera ganashi, den e prome seis luna di aña, cual ta un cantidad record di pasahero pa nos aeropuerto. Esaki tabata un aumento di 19 porciento riba e mesun periodo di aña pasa, segun e aeropuerto a comparti. Prensa internacional a tuma nota di esaki, cu un articulo apareciendo riba e portal online, Caribbean Journal.

Merca a continua como lider cu 73 porciento di market share, a pesar cu esaki tabata en realidad un porciento menos cu añanan anterior, danki na esfuersonan pa atrae y expande mercadonan nobo, particularmente na Sur America, cu a keda anuncia na december 2023.

Aruba a ricibi vuelo di 26 aerolinea diferente den e prome mita, cu un total di 14mil movemento di avion comercial.

E noticia aki ta yega mientras Aruba ta prepara pa e debut na 2025 di su terminal nobo pa departures (salida) pa Merca.

 

news_item
Click to read more

Innovation “New Deal” pa Aruba: Parti #2: Kico por haci cu coriente gratis?

about 9 hours ago

Den e delaster tempo cu a pasa mi persona a pone hopi enfasis riba e tema di energia. Esaki debi door cu den un sociedad moderno, prijs di energia tin un influencia masivo riba pueblo den manera directo y indirecto. Awo den e articulo aki nos lo explora kico nos lo por haci den un

www.bondia.com
news item

Innovation “New Deal” pa Aruba: Parti #2: Kico por haci cu coriente gratis?

about 9 hours ago

Den e delaster tempo cu a pasa mi persona a pone hopi enfasis riba e tema di energia. Esaki debi door cu den un sociedad moderno, prijs di energia tin un influencia masivo riba pueblo den manera directo y indirecto. Awo den e articulo aki nos lo explora kico nos lo por haci den un futuro cercano unda coriente lo ta casi gratis. Nos lo wak cu no solamente e beneficio directo pa consumidor pero ademas pa full pueblo, cu spill-over effects positivo profundo.

Car Pool Social di Vehiculo Electrico

Un propuesta pa un proyecto cu mi persona hunto cu Peter Xing, ex-Hoofd Innovation di KPMG Global a entrega na Minister Ursell Arends tabata uno pa crea un “Car Pool Social” di vehiculo electronico. Lastimamente manera semper ni respuesta a haya, poniendo un bes mas Aruba su cara na berguensa cerca e gruponan sumamente serio manera di Peter Xing.

Transporte ta un necesidad basico, pero pa cada persona individualmente cumpra y sigura un auto apart cu hopi biaha no ta wordo usa 90% di tempo, ta no solamente un mal inversion, pero lastimamente un gasto cu hopi na Aruba no por yega na dje mas.

Den nos propuesta nos kier a introduci e concepto di “car pools” na diferente ocasion strategico rond di e isla, conecta cu un app cu inteligencia artificial y analisis predictivo y cu e autonan ta full electrico.

Un ehempel di un famia di menos recurso na San Nicolas cu tur dia mester bay area hotelero. Usando un auto full electrico, hasta cu e prijs sumamente halto mes di Elmar, un famia cu mester transport fo’i di San Nicolas pa Hotel tur dia (bay bin back) lo sali +/- 95 florin pa luna. Awo imagina e mesun famia aki tin panelnan solar, e prijs di transport lo baha enormemente. Por te hasta bisa cu e lo por costa solamente 22,- florin pa luna na coriente, asumiendo cu e famia den e ehempel aki tin panel solar residencial.

Pero na mesun momento pa un famia di menos recurso cumpra un vehiculo electrico pa 50.000,-+ florin no ta realistico. P’esey mi persona y Peter Xing a enfoca pa e “Car Pool Social”, unda tur famia di menos recurso por usa un auto pa ora nan echt mester di dje, den luga di inverti 50.000,- y 90% di tempo e auto no ta wordo usa.

Agricultura Vertical y Hydroponico Avansa

Un otro parti unda coriente hopi barata lo tin influencia masivo ta den ramo di agricultura avansa. E instalacionnan aki no ta usa hopi awa, pero ta gasta hopi coriente pa cu e control di clima di edificio. Si prijs di coriente baha, agricultura local avansa lo bira mas atractivo ainda, cu lo traduci su mes den reduccion di prijs di productonan agricultural pa full pueblo y ademas reduci nos current account deficit den manera duradero.

Produccion di Concret pa Cas

Den pasado mi persona a skirbi varios biaha di 3D Printing of otro formanan di construccion di cas automatisa. Esaki ya caba por baha gastonan per vierkante meter di construi un cas cu 70%. Awo si nos sigui den e tendencia cu coriente lo bira abundante na Aruba, e prijs di concret/bloki tambe lo por baha den manera fuerte.

Debi cu mas o menos 40% di prijs di bloki ta relata na gastonan di Energia & Transport. Dus e gastonan di material pa construi cas tambe lo baha den manera hopi fuerte, cu lo beneficia tur cu ta soña di un propio hogar.

En fin si coriente ta abundante elo por wordo usa pa trek aan companianan sumamente avansa den computer Aruba. E idea aki tambe a wordo comparti cu gobernantenan pero manera semper ningun oido a wordo duna na esaki. Den ramonan di geopolitica halto e ta un prioridad inmenso pa Estados Unidos y Union Europeo pa tin nan mesun facilidadnan di “High Performance Computing”, miho conoci como Super Computers. E tipo di facilidad asina ta gasta hopi hopi coriente, pero si en berdad coriente bira casi gratis na Aruba, ideanan asina lo bira hopi atractivo.

Nos Futuro Briyante

Mi persona a enfatisa e tema di energia hopi y pa bon causa, door cu ademas di reduccion den gastonan personal, e spill-overs pa Aruba den un plaso mas largo lo ta hopi profundo. For di transporte, pa cuminda local pa construccion y pilarnan nobo economico. Tur lo haya aporte door di e futuro briyante di coriente casi gratis.

 

news_item
Click to read more

Entrante 1 di juni 2024, BCA a dicidi pa baha e tasa di reserva obligatorio na 20,5 porciento

about 9 hours ago

Conforme e tarea di e Comite di Maneho Monetario (CMM) pa evalua, determina y duna transparencia riba e accionnan di maneho monetario di Banco Central di Aruba (BCA), BCA ta comunica lo siguiente. Durante e reunion mensual di 16 di mei 2024, CMM a dicidi pa reduci e tasa di e reserva obligatorio di 21,5

www.bondia.com
news item

Entrante 1 di juni 2024, BCA a dicidi pa baha e tasa di reserva obligatorio na 20,5 porciento

about 9 hours ago

Conforme e tarea di e Comite di Maneho Monetario (CMM) pa evalua, determina y duna transparencia riba e accionnan di maneho monetario di Banco Central di Aruba (BCA), BCA ta comunica lo siguiente. Durante e reunion mensual di 16 di mei 2024, CMM a dicidi pa reduci e tasa di e reserva obligatorio di 21,5 porciento na 20,5 porciento entrante 1 di juni 2024.

Di e manera aki, e banconan comercial mester tene un balansa minimo na BCA cu ta igual na 20,5 porciento di e depositonan riba termino cortico di nan clientenan. E decision pa baha e tasa di reserva obligatorio tabata basa primordialmente riba e reservanan oficial cu a expande y ta adecua segun e metrico ‘Assessing Reserve Adequacy’ (ARA) di e Fondo Monetario Internacional (FMI) monitorea pa BCA. Ademas, inflacion tabata modera y e tasa di crecemento di credito tabata relativamente abao.

E CMM a considera e siguiente informacion y analisis den su deliberacion.

Reservanan oficial y internacional a keda aumenta

E reservanan oficial (incluyendo cambio den reevaluacion di oro y divisa) a subi cu Afl. 214,6 miyon si compara 19 di april 2024 cu 29 di december 2023. E reservanan na banconan comercial a expande cu Afl. 17,8 miyon durante e mesun periodo. Consecuentemente, e reservanan internacional, cu ta consisti di e reservanan oficial di BCA y e reservanan di divisa na e banconan comercial, a crece e cu Afl. 232,4 miyon. Tumando e crecementonan ya menciona na cuenta, e reservanan oficial y internacional a suma Afl. 2.860,8 miyon y Afl. 3.294,4 miyon, respectivamente (Grafico 1).

Sostene un nivel adecua di reservanan ta esencial pa mantene e tasa di cambio fiho entre e florin Arubano y e dollar Mericano. Den e cuadro aki, reservanan oficial a registra 11,3 porciento riba e nivel minimo adecua segun e metrico ARA di FMI (Tabel 1). Ademas riba 19 di april 2024, e reservanan internacional a cubri 6,8 luna di pago riba e cuenta coriente. Teniendo cuenta cu esaki, reservanan internacional a keda ampliamente riba e rekisito minimo di tres luna. E pagonan riba e cuenta coriente di e balansa di pago ta consisti, entre otro, di pagonan pa importacion, pagonan di interes na inversionistanan stranhero y transferencianan pa exterior manera placa manda afo door di trahadonan stranhero.

Inflacion midi na maart 2024 contra maart 2023 a alcansa 1,8 porciento

Inflacion, midi na final di luna contra e mesun luna di e aña anterior, a yega 1,8 porciento na maart 2024, subiendo for di 0,9 porciento na februari 2024. E contribuyentenan principal na e inflacion, midi na maart 2024 contra e mesun luna di e aña anterior, tabata comunicacion (contribuyendo cu +1,5 punto di porcentahe), mantencion y reparacion di vivienda (contribuyendo cu +0,7 punto di porcentahe), diferente producto y servicio (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe), y cuminda y bebida no alcoholico (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe). Di otro banda, prijs di vehiculo (contribuyendo cu -1,3 punto di porcentahe) y electricidad (contribuyendo cu -0,6 punto di porcentahe) a parcialmente mitiga e inflacion den maart 2024. E ultimo aki tabata a causa di e reduccion den e tarifanan di electricidad na mei 2023.

E inflacion midi riba promedio di 12 luna a baha pa 2,1 porciento na maart 2024; un caida compara cu 2,4 porciento na februari 2024. E presion inflacionario na maart 2024 tabata mas tanto debi na vivienda (contribuyendo cu +1,0 punto di porcentahe) y comunicacion (contribuyendo cu +0,8 punto di porcentahe). E inflacion den vivienda tabata refleha subida den e prijsnan pa mantencion y reparacion (contribuyendo cu +0,5 punto di porcentahe) y den e tarifa di awa na augustus 2022 (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe). Cuminda (contribuyendo cu +0,4 punto di porcentahe) tambe a nota prijsnan mas halto.

Mientrastanto, na maart 2024, inflacion basico (cu ta exclui cuminda y energia) a alcansa 2,2 porciento si midi e final di respectivo luna contra e mes un luna di e aña anterior, compara cu 1,7 porciento na februari 2024. Basa riba un promedio di e ultimo 12 lunanan, inflacion basico a yega na 1,9 porciento na maart 2024, compara atrobe cu 1,9 porciento na februari 2024.

Likides excesivo di e banconan comercial a crece fuertemente te cu april 29 2024, aunke e distribucion ta desigual

Data preliminario ta mustra cu e likides excesivo (incluyendo credito cu no a wordo aloca ainda y otro compromisonan) di banconan comercial a subi cu Afl. 709,6 miyon te cu 29 di april 2024, compara cu Afl. 519,4 miyon na fin di december 2023. E subida aki ta refleha principalmente e bon rendimento di e sector di turismo. Sinembargo e distribucion di likides excesivo entre e banconan comercial ta keda desigual.

Credito total te cu maart 2024 a subi como resultado di prestamonan grandi y incidental

E portfolio total di prestamo na residentenan di e banconan comercial a crece cu Afl. 97,7 miyon (+2,3 porciento) te na Afl. 4.407,4 miyon na maart 2024, compara cu december 2023. E aumento aki a ser impulsa principalmente door di e subida di Afl. 89,3 miyon den e fiansanan comercial, ya cu banconan comercial a financia parcialmente un compra di accionnan di hotel. Sinembargo, si exclui e prestamonan aki, crecemento di credito tabata modera.

Banco Central di Aruba

22 di juli 2024