Bondia Aruba

news_item
Click to read more

Colombia: Petro ta duna ordo di atake contra guerrilla ELN despues di menasa

about 7 hours ago

(AFP) – Presidente Colombiano, Gustavo Petro diadomingo a bisa cu a duna ordo na forsanan di seguridad pa ataca e grupo guerrillero ELN, despues cu esaki a emiti un advertencia ominoso pa civilnan evita biaha y keda leu di instalacionnan militar pa tres dia. ELN – Ehercito di Liberacion Nacional – a convoca un lockdown

www.bondia.com
news item

Colombia: Petro ta duna ordo di atake contra guerrilla ELN despues di menasa

about 7 hours ago

(AFP) – Presidente Colombiano, Gustavo Petro diadomingo a bisa cu a duna ordo na forsanan di seguridad pa ataca e grupo guerrillero ELN, despues cu esaki a emiti un advertencia ominoso pa civilnan evita biaha y keda leu di instalacionnan militar pa tres dia.

ELN – Ehercito di Liberacion Nacional – a convoca un lockdown di 72 ora den areanan cu e ta controla, cuminsando diadomingo mainta, bisando cu lo ta haciendo ehercicionan militar den respuesta na menasa di “intervencion” di presidente Mericano, Donald Trump.

Diadomingo, a duna otro declaracion pa adverti hende na ciudad, incluyendo e capital Bogota y e metropolis Medellin, pa keda leu di instalacionnan militar durante e tres dia di loke ta yamando un “paro arma.”

Presidente Petro, den un post riba X compañando e advertencia di ELN, a bisa: “Esaki no ta menasa contra Trump, e ta menasa contra Colombia.”

“E orden duna na forsanan di seguridad di Colombia ta pa ataca ELN y defende pueblo Colombiano contra cualkier menasa externo,” el a bisa.

Petro a urgi Colombianonan pa sali pa actividadnan di Pasco sin miedo.

“Miedo ta paralisa y nos no ta bay permiti nos mes ta menasa pa podernan stranhero ni pa traficantenan di droga bisti como revolucionario,” Petro a skirbi.

Diadomingo, ehercito a reporta cu a frustra tres intento di ELN pa ehecuta atake cu explosivo riba caminda den Norte de Santander, un departamento na frontera cu Venezuela, y den departamento Cauca.

ELN a keda funda na 1964 y tabata inspira pa revolucion Cubano. Expertonan ta calcula cu e tin presencia den al menos 20 porciento di e mas di 1.100 comunidad Colombiano.

Petro, e prome presidente iskierdista di Colombia y un ex-guerrillero, a busca pa negocia paz cu e rebeldenan despues di asumi su cargo na 2022, pero e negociacion a fracasa. Negociacion a para na januari despues cu ELN a mata mas di 100 persona na un region frontera cu Venezuela.

E guerrillanan, cu ta trafica cocaina, ta kere cu Merca tin plan pa ehecuta operacion militar na Colombia como parti di un plan neocolonial bao Trump.

Similarmente, Petro a denuncia menasa di Trump di potencial accion militar Mericano na Colombia contra traficantenan di droga.

 

news_item
Click to read more

Joran van der Sloot haya seriamente herida despues di intento di suicidio den prison di Peru

about 7 hours ago

(NLTimes) – A haya Joran van der Sloot seriamente herida den su cel na e prison Peruano unda e Hulandes ta cumpliendo su sentencia pa asesinato, extorcion y trafico di droga. Segun corant local La Republica, Van der Sloot a purba kita su propio bida. E ministerio Peruano di Husticia a bisa cu guardianan di

www.bondia.com
news item

Joran van der Sloot haya seriamente herida despues di intento di suicidio den prison di Peru

about 7 hours ago

(NLTimes) – A haya Joran van der Sloot seriamente herida den su cel na e prison Peruano unda e Hulandes ta cumpliendo su sentencia pa asesinato, extorcion y trafico di droga.

Segun corant local La Republica, Van der Sloot a purba kita su propio bida.

E ministerio Peruano di Husticia a bisa cu guardianan di e prison a haya Van der Sloot herida den su cel mientras nan tabata dunando e prisoneronan desayuno. Empleadonan di e prison inmediatamente a provee asistencia. E Hulandes ta den condicion stabiel pero ta keda bao supervision medico, e ministerio a informa.

Van der Sloot ta cumpliendo un sentencia di 28 aña pa e asesinato di Stephany Flores, ken tabatin 21 aña, den 2010. Den october di 2023, el a haya un sentencia di 20 aña den prison pa extorciona mama di difunto hoben Mericano, Natalee Holloway.

Segun e muhe, Van der Sloot a confesa cu el a asesina su yiu muhe den 2005 na Aruba y a bisa cu e lo bis’e unda pa haya Natalee su curpa si e dun’e placa. Anteriormente den 2023, el a ricibi un sentencia di otro 18 aña den prison pa trafico di droga.

Anteriormente e aña aki, a reporta cu Peru tabata kier manda Van der Sloot e prison notorio CECOT na El Salvador. Joran ta entre e grupo di “prisonero dificil” cu Peru kier a manda CECOT, unda dies miles di persona ta deteni den grupo di hasta 80 den cada cel.

 

news_item
Click to read more

Eduard Pieters di PPA: Presentacion di Aruba na Hulanda tabata manera un ‘sales pitch’ pa CAft y Rijkswet HOFA

about 7 hours ago

Durante e di 36 Congreso di Reino na Hulanda, unda Aruba tabata representa pa Minister Geoffrey Wever, a sosode un situacion cu a preocupa y alarma tur e islanan den Reino. Durante un sesion, unda e minister actual di Aruba a haci un presentacion hunto cu e presidente di Cft, a resalta cu Aruba su

www.bondia.com
news item

Eduard Pieters di PPA: Presentacion di Aruba na Hulanda tabata manera un ‘sales pitch’ pa CAft y Rijkswet HOFA

about 7 hours ago

Durante e di 36 Congreso di Reino na Hulanda, unda Aruba tabata representa pa Minister Geoffrey Wever, a sosode un situacion cu a preocupa y alarma tur e islanan den Reino. Durante un sesion, unda e minister actual di Aruba a haci un presentacion hunto cu e presidente di Cft, a resalta cu Aruba su gobierno ta bende un organo di supervision independiente na tur otro isla den Caribe. Pa fraccion di PPA, esey ta un señal alarmante: un minister no mester keda como salesman di Cft ni di un Rijkswet, cu por mara e autonomia y autodeterminacion di Aruba.

Un presentacion bunita cu un final peligroso

Segun Pieters, durante e di dos dia di congreso, Minister Wever a demostra un panorama financiero bunita: Aruba ta saliendo for di su debe, debe externo a baha den 5 aña for di 127% di tempo di pandemia pa rond di 60% awor; tin surplus consistente; Aruba ta cumpli cu LAft y ta cumpli cu e norma di 1% di surplus; economia ta creciendo y ta stabiel. Tur hende a tende: Aruba ta canando riba un bon caminda cu su maneho financiero.

“Pero na final di e presentacion, a drenta un buelta peligroso: Minister Wever a indica cu gobierno ta cla y ta convenci pa pone Aruba bao di un Rijkswet pa supervision financiero. Esaki a causa un shock den e sala”. E pregunta cu mas a resalta tabata: “Si Aruba ta bayendo asina bon, pa kico nos mester mara nos mes den un Rijkswet? Dicon Aruba no ta scoge pa sigui fortalece nos mesun Landsverordening, evalua y mira con por cambia e LAft?”

Corsou y Sint Maarten cu aviso cu nos no por ignora

Minister di Corsou a hisa su man y a duna un mensahe bon cla na Aruba: “Lebumay e cuestion di un Rijkswet. Si bo hinca bo mes den un structura asina, bo no ta sali nunca mas for di dje!”

E delegacionnan di e otro islanan a haci e mesun pregunta y no por caba di kere cu Aruba ta cla pa entrega su autonomia y autodeterminacion:

“Con ta posibel cu Aruba, cu ta prepara pa celebra 40 aña di Status Aparte, ta dicidi di busca un Rijkswet, net awor cu e cosnan finalmente ta stabilisa?”

“Sint Maarten a ripiti nan mesun experencia: “Unabes bao di RAFT, practicamente no por sali for di dje”.

“Dicon kier bay contra di un desaroyo asina bunita y dal un stap atras, sali for di un ley local y pasa pa un Rijkswet cu al fin ta Hulanda ta dicidi? Esaki no ta desaroyo y crecemento di un pais den Reino”.

Segun nan, e caminda cu Aruba ta siguiendo ta pone nos autonomia y madurez politico-financiero bao presion innecesario.

Alternativa di PPA: Begrotingskamer si, Rijkswet no!

Fraccion di PPA ya a presenta un Nota di Minoria basa riba e consultanan cu gremio, expertonan y a bin cu un alternativa concreto: lanta un begrotingskamer independiente, hancra den leynan local, bay den un dialogo serio cu Hulanda pa baha interes y fortalece disciplina presupuestario, sin mara Aruba den e Rijkswet HOFA y pone un paro na e proceso di Rijkswet. “Niun otro partido politico a bin cu esaki; paso esaki ta precisamente e tipo di solucion cu ta mantene nos autonomia, rekeri responsabilidad y evita ripiti eror di Corsou y Sint Maarten, cu tin un Rft, pero sin e resultado desea.

“Como Arubiano, mi a sinti mi decepciona y fastioso: en bes di hinca Aruba mas firme riba su propio pia, gobierno actual, via Minister Wever y Minister Eman, ta pusha pa un Rijkswet cu por horca nos maneho financiero pa generacion. Fraccion di PPA ta keda boga pa para e proceso di Rijkswet HOFA, traha diligentemente riba e begrotingskamer y salvaguardia nos Status Aparte den forma di nos autodeterminacion cu pueblo di Aruba a lucha p’e,” Eduard Pieters a finalisa bisando.

Nota di redaccion: E articulo aki ta opinion di e autor y no ta representa opinion di Bon Dia Aruba.

 

news_item
Click to read more

Minister Geoffrey Wever: Presupuesto Complementario 2025 otro siman den Staten

about 7 hours ago

Minister di Finanzas, Geoffrey Wever (Futuro) ta informa cu e segundo cambio di Presupuesto 2025 a keda entrega na Parlamento di Aruba. Despues di ricibi e preguntanan di Parlamento riba e di dos cambio di Presupuesto 2025, Gobierno a manda e contestacion pa Parlamento di Aruba. Mescos cu e prome cambio di Presupuesto 2025, e

www.bondia.com
news item

Minister Geoffrey Wever: Presupuesto Complementario 2025 otro siman den Staten

about 7 hours ago

Minister di Finanzas, Geoffrey Wever (Futuro) ta informa cu e segundo cambio di Presupuesto 2025 a keda entrega na Parlamento di Aruba. Despues di ricibi e preguntanan di Parlamento riba e di dos cambio di Presupuesto 2025, Gobierno a manda e contestacion pa Parlamento di Aruba.

Mescos cu e prome cambio di Presupuesto 2025, e segundo cambio di Presupuesto 2025 tambe ta cumpli cu e normanan manera hancra den e ley di supervision manera menciona den varios conferencia di prensa riba ehecucion di e presupuesto 2025.

Meta primordial di Gabinete AVP-FUTURO ta un finanzas publico duradero segun normanan di presupuesto hancra den ley y duna e beneficio di e desaroyo economico back na comunidad. E segundo cambio di Gabinete AVP-FUTURO ta cumpli cu un saldo financiero di minimo 1 porciento pa e sector colectivo manera e Landsverordening Aruba Financieel Toezicht (LAft) ta prescribi. Ta premira un saldo financiero pa Pais Aruba di 1,7 porciento di e Producto Interno Bruto cu ta igual cu un surplus di 135 miyon florin y pa entidadnan cu ta forma parti di e sector colectivo un saldo financiero di 2,2 porciento cu ta igual na un surplus di 175 miyon florin. E nivel di debe ta premira di baha pa 61 porciento di Producto Interno Bruto. Gastonan di personal y goederen en diensten ta keda den e margen di e cuadro financiero. Entradanan di gobierno ta proyecto pa crece cu casi 30 miyon como resultado di e desaroyo positivo di Aruba su economia. Cu esaki Gabinete AVP-FUTURO ta cumpli cu ley.

Riba e mesun dia cu e gobierno nobo a wordo huramente, Gabinete AVP-FUTURO via un nota di cambio a duna bek di biaha na comunidad. Cu aprobacion di e nota di cambio di Gabinete AVP-FUTURO a baha e tarifa di inkomstenbelasting di 10 porciento pa 0 porciento, a hisa e suma di Reparatietoeslag pa 21 mil pensionado cu 250 florin extra tur luna desde 1 di mei y a baha e accijnzen riba gasoline y diesel pa tur usuarionan cu 10 cent tambe desde 1 di mei.

Prome cu final di 2025, Gabinete AVP-FUTURO lo defende e ultimo cambio di e Presupuesto 2025, un cambio di presupuesto cu tambe ta cumpli cu tur norma y regla, segun un comunicado di gobierno.

Gabinete AVP-FUTURO ta invita tur hende pa sigui e reunion publico den sala di parlamento riba 16 di december proximo. Ta importante pa e publico sigui e reunion aki cu ta trata e finanzas publico di nos pais, segun minister di Finanzas Geoffrey Wever.

 

news_item
Click to read more

Te unda colaboracion… Cu Merca ta yega…?

about 7 hours ago

Manera anticipa, ta resulta dificil, como pais bisiña, di no keda involucra den e conflicto entre Merca y Venezuela, cu ademas ta parce di bira mas violento. E incidente na Corsou diabierna pasa y otro diasabra na Aruba, den ambos caso entre un avion civil y un avion di transmision di combustible di forza aereo

www.bondia.com
news item

Te unda colaboracion… Cu Merca ta yega…?

about 7 hours ago

Manera anticipa, ta resulta dificil, como pais bisiña, di no keda involucra den e conflicto entre Merca y Venezuela, cu ademas ta parce di bira mas violento. E incidente na Corsou diabierna pasa y otro diasabra na Aruba, den ambos caso entre un avion civil y un avion di transmision di combustible di forza aereo Mericano, riba su mes ta algo grave cu no mester sucede mas, pero si no tin medida no tin ningun garantia di seguridad pa aviacion civil en general. Pero e incidente ta yama e pregunta tambe ta te unda colaboracion di Reino Hulandes cu gobierno Mericano ta yega. Esaki tambe pasobra den ultimo simannan e relacion entre paisnan Europeo, mayoria di nan den NATO, y e actual gobierno Mericano a yega na un punto severamente delicado, cu ta indica posiblemente hasta e terminacion di participacion Mericano den e tratado di defensa mutuo aki. E documento di seguridad nacional Mericano publica recientemente a resulta un opcion pa strategicamente colabora mas cu Rusia y de paso demonizando e paisnan Europeo cu ta sostene Ucrania den e guera contra Rusia.

Te awor no tin ningun noticia di gobierno di Hulanda cu lo mester a atende e incidente caba cu gobierno Mericano. Si acaso silenciosamente a duna aprobacion pa usa espacio aereo di e islanan, pa cual e gerencia na Corsou ta responsable, lo mester tabatin algun areglo pa no causa peligro pa aviacion civil. Segun noticia internacional e avion militar tabata bula cu su transponder paga, loke a causa cu e avion di JetBlue no por a detecta su presencia, y ademas no a haya notificacion tampoco di centro di control aereo na Corsou. Mientras cu te awor a keda na un incidente, ta importante tin claridad pa por garantiza seguridad pa cada vuelo cu ta drenta y sali na e islanan.

Pero tin mas aspecto pa tuma na cuenta; ta importante pa nos no haya nos mes gradualmente mas involucra den e conflicto aki, manera ta e caso na Trinidad & Tobago, cu ta e otro nacion asina cerca di Venezuela y cu a opta pa colaboracion completo cu forzanan militar Mericano. Riba internet por a mira e descarga di vehiculo militar di fabricacion Mericano na Aruba, sin cu tabatin un splicacion pa nan yegada. Nan a bin pa fortifica nos defensa, posiblemente contra ataque via costa? Esey por parce un medida corecto pa e tipo di accion ey, pero que hubo di posible ataque aereo, por ehemplo como represalia pa e apoyo cu Merca ta haya na nos teritorio. Den un anterior Editorial nos a mustra caba riba e noticia internacional, unda a indica exactamente e lugarnan den Caribe cu ta colabora cu defensa Mericano, exponiendo pa henter mundo cu Aruba y Corsou tambe ta den e grupo ey. E pregunta ta si nos ta bay haya poco poco mas di e pasonan aki, te cu tin un situacion tal cu no por evita cu nos isla por bira blanco di ataque militar Venezolano, den caso cu e conflicto realmente rementa den un guera completo. Si awor caba tin posibilidad grandi di accidente aereo, cu avion civil cargando centenares di pasahero, y cu un claro negligencia di banda Mericano pa seguridad civil, ta con esaki lo ta si e conflicto cuminza di berdad? E consecuencia principal lo ta e clausura completo di espacio aereo, loke ta laga nos, y e otro dos islanan tambe, sin comunicacion aereo. No tin mester di splica ningun hende ki tipo di consecuencia esaki lo tin pa nos economia. Fuera di e ciere di e espacio pa autoridadnan concerni, e conflicto por desencadena tambe den medida di compania di aviacion, cu ta yega na e conclusion cu no tin circunstancia sigur cu nan mester pa por bula y cu consecuentemente ta cuminza cancela vuelo. Ta mas cu claro cu den e asunto aki no por warda te ora algo grave sucede. Nos tur ta corda loke a pasa na Ucrania na 2014, unda ainda tabata tuma lugar vuelo civil riba nan teritorio y cu a conduci na e avion (MH 17) di Malaysia Airlines cu militarnan Ruso a tumba. Den e situacion actual no mester di un accion militar agresivo mes, un simple accidente, djis pasobra forza Mericano ta haya ta bon pa bula cu transponder paga, por causa un accidente grandi, cu centenares di victima, cu tur e consecuencianan pa nos atende despues, di por ehemplo anulacion di biahe, etc.

En todo caso, na e momentonan manera esun aki nos por ripara con fragil nos pais ta pa influencia exterior, riba cual nos no tin ningun control. Cualkier incidente cu ocasiona un ciere economico pa cierto tempo ta significa daño economico y financiero grandi, mientras nos gobernacion no tin ningun tipo di reserva pa compensa nada. No ta agradable pa recorda cu si algo grave mester pasa, keto bay nos tin un debe nacional di Afl. 5.000 miyon y tur e trabao haci te awor pa reduci debe lo ta en vano; nos lo ta ‘back to square one’. Finalmente,pa clarifica un asunto poco conoci na Aruba: den caso di agresion militar contra Aruba (y e otro islanan) no tin un articulo 5 di NATO pa defende nos; e islanan no ta cay bao di e stipulacionnan di e tratado. Sigur cu e cambio den e relacionnan dentro di e paisnan di e tratado mes, e pregunta pa nos lo surgi kico ta e beneficio di ta un punto di apoyo militar pa Merca, cu miras pa futuro.Pregunta pa gobierno di Hulanda, y di Aruba, pa contesta.