1 day ago
(NLTimes) – Studiantenan profesional na Hulanda cu ta inscribi den programanan di trabao-estudio pronto lo tin derecho riba e salario minimo legal pa hoben. E proposicion ta bin di Minister di Enseñansa saliente, Robbert D. Bruins di e partido contrato Social Nobo (NSC) y ta destina pa haci enseñansa profesional mas husto y atractivo, RTL
(NLTimes) – Studiantenan profesional na Hulanda cu ta inscribi den programanan di trabao-estudio pronto lo tin derecho riba e salario minimo legal pa hoben. E proposicion ta bin di Minister di Enseñansa saliente, Robbert D. Bruins di e partido contrato Social Nobo (NSC) y ta destina pa haci enseñansa profesional mas husto y atractivo, RTL ta informa.
E cambio ta conta specificamente pa studiantenan den e trayecto di siñamento basa riba trabao (beroepsbegeleidende leerweg, BBL), un programa profesional di dos trayecto caminda studiantenan ta pasa un of dos dia pa siman na scol y e dianan sobra trahando na un compania di entrenamento certifica. Actualmente, e studiantenan aki hopi biaha ta gana hopi menos cu nan coleganan den empleo regular, loke a pone cu hopi a stop cu nan estudio prematuramente.
Pa atende e problema, Bruins tin planea pa garantisa cu studiantenan di BBL ta ricibi por lo menos e salario minimo legal pa hoben. Bao di e proposicion, por ehempel, un studiante di 18 aña su salario pa ora lo aumenta di 6.40 pa 7.03 euro. Un hoben di 20 aña lo mira salario subi di 8.65 pa 11.25 euro pa ora.
“Esaki ta haci e situacion pa studiantenan profesional cu ta traha mas husto y atractivo,” Bruins a bisa.
E ta spera cu e aumento di salario lo encurasha mas hoben pa scoge e trayecto di siñamento basa riba trabao, cu actualmente ta inscribi alrededor di 130.000 studiante den henter Hulanda.
E iniciativa ta bin meymey di preocupacion creciente tocante e cantidad di studiantenan den enseñansa profesional secundario halto (middelbaar beroepsonderwijs, MBO) cu ta bahando, specialmente den sectornan cu ta sufri scarsedad severo di labor. Recientemente gobierno a aloca miyones di euro na scolnan profesional pa reverti e tendencia aki, advertiendo cu Hulanda “urgentemente tin mester” di e trahadornan cualifica cu e programanan aki ta produci.
1 day ago
Recientemente, Oficina Central di Estadistica (CBS) a publica datonan di e Indice di Prijs di Consumo (CPI) pa luna di mei 2025. Den esaki a nota cu e prijs di coriente y awa no a cambia compara cu un luna prome. Prijs di utilidad (electricidad y awa), gasolin y diesel ta wordo determina primordialmente door
Recientemente, Oficina Central di Estadistica (CBS) a publica datonan di e Indice di Prijs di Consumo (CPI) pa luna di mei 2025. Den esaki a nota cu e prijs di coriente y awa no a cambia compara cu un luna prome.
Prijs di utilidad (electricidad y awa), gasolin y diesel ta wordo determina primordialmente door di e prijs internacional di petroleo. Na Mei 2025 e prijs promedio pa bari di petroleo (US$ 62.08) a conoce un caida di US$ 2.14 (-3.3%) compara cu April 2025 (US$ 64.22).
Prijs di electricidad y di awa no a cambia compara cu April 2025. Consecuentemente, e prijs promedio di electricidad pa vivienda a keda Afl. 263.67, mientras cu e prijs promedio di awa pa vivienda a keda Afl. 168.73. Prijs di gasolin a registra un caida di Afl. 15.40 cen (-6.4%) na Mei 2025 y a causa un efecto di -0.29 ppt riba e CPI. Prijs di diesel a registra un caida di Afl. 18.20 cen (-8.8%) na Mei 2025 y a causa un efecto di -0.03 ppt riba e CPI.
Na Mei 2025, utilidad, gasolin y diesel como grupo, tabatin un caida den prijs di 1.9% compara cu April 2025 y hunto tabatin un influencia di -0.32 ppt riba e CPI, mientras cu e restante 404 bienes y servicio hunto, a conoce un caida leve di prijs di 0.01% y tabatin un efecto di -0.01 ppt riba e CPI.
1 day ago
Diasabra ultimo, 5 juli 2025, Aruba a experiencia un blackout completo pa alrededor di 6 ora. The Aruba Trade and Industry Association (ATIA) a tuma nota di e splicacion di Sr. Koolman director di WEB, pero ta haya cu esaki no ta uno completo y hopi vago. Un blackout ta costa comercio di Aruba miyones!
Diasabra ultimo, 5 juli 2025, Aruba a experiencia un blackout completo pa alrededor di 6 ora. The Aruba Trade and Industry Association (ATIA) a tuma nota di e splicacion di Sr. Koolman director di WEB, pero ta haya cu esaki no ta uno completo y hopi vago.
Un blackout ta costa comercio di Aruba miyones! A comenta riba e institucionnan vital manera, HOH, AAA, y Imsan y ki impacto e blackout tawata tin pa e instancianan aki. Pero e companianan cu a sinti e efecto di e blackout mas, ta e companianan chikito, esunnan cu ta depende specialmente di nan benta ariba un diasabra pa por genera entrada extra den un fin di siman yen di evento. No por a swipe, no por a saca cash, no tur edificio tin delco como un backup, cu a haci cu hopi compania chikito mester a cera nan portanan. Tambe mester menciona cu hopi aparato y mashin electronico na diferente negoshi y cas por daña ora tin blackout asina pa cu e iregularidad den coriente.
Pregunta cu ATIA tin ta kico WEB por haci pa garantisa cu esaki no ta pasa mas? Dicon e motornan a faya? Nos ta biba riba un isla moderno unda cu esaki no mester pasa. Porta a yega ora pa Gobierno di Aruba considera kita limite di panel solar y legalisa uso di bateria manera na hermana isla, asina comerciantenan y ciudadanonan por cuminsa inverti pa nan por tin coriente confiabel 24 ora pa dia. ATIA ta consciente cu esaki por caba, pero bo lo mester ta 100% “off-grid”, pero nos ta di opinion cu e lo mester por si un compania of un persona kier keda riba red di coriente normal tambe.
Nos ta contento a recupera coriente den 5 ora y 45 minuut, pero un disculpa no ta yuda recupera e miyones perdi! Ken para responsable pa esaki financieramente?
1 day ago
Aruba Hotel and Tourism Association ta analisa datos di turismo pa evalua e trayectoria di nos industria principal. Recientemente, usando datos di turismo cu A.T.A. ta publica regularmente, AHATA a evalua e crecemento di e industria su alohamento den ultimo añanan. Ta conoci den comunidad cu desde 2018 tin 4 hotel grandi cu a habri
Aruba Hotel and Tourism Association ta analisa datos di turismo pa evalua e trayectoria di nos industria principal. Recientemente, usando datos di turismo cu A.T.A. ta publica regularmente, AHATA a evalua e crecemento di e industria su alohamento den ultimo añanan. Ta conoci den comunidad cu desde 2018 tin 4 hotel grandi cu a habri y algun chikito, pero no tin transparencia riba cuanto cas y apartamento di Short Term Vacation Rental (frecuentemente yama “AirBnB”) a crea y a drenta nos mercado turistico.
Loke si tin transparencia ta datos di turista cu ta yega Aruba y nan escohencia di alohamento. Analisando A.T.A. su datos di aña 2018 y compar’e cu ful aña 2024, por conclui cu e cantidad di estadia (visitor nights) no a crece den e sector di hotel. Aunque tin mas camber e no a causa cu tin mas alohamento na hotel; y esey kiermen cu hotelnan ta keda comparti e mesun cantidad di alohamento. Mientrastanto, estadia na Short Term Vacation Rental (STVR) a crece cu 71%. E realidad ta cu e crecemento grandi den nos volumen di turismo a tuma lugar den e segmento di turista cu ta scoge pa keda den un cas of apartamento.
Lamentablemente, na Aruba no tin registro of reglamento pa e sector di STVR ainda, loke ta haci imposibel pa tin un inventario corecto. Tampoco tin claridad di e cantidad di condominio cu ta den construccion of ta pendiente pa wordo construi, cu lo por drenta e mesun mercado aki. E falta di e registro y regulacion di sector di STVR ta nifica cu hopi di e ganashi for di e crecemento aki no ta contribui debidamente na Aruba su desaroyo y bienestar general, specialmente pa loke ta trata pago di impuesto.
AHATA tin miembro den tur 3 sector di alohamento; hotel, timeshare, y short term vacation rental. AHATA su miembronan ta paga impuesto segun ley y ta boga pa tur compania cu ta beneficia di e industria cumpli cu nan deber di impuesto. E miembronan di alohamento di AHATA ta di acuerdo cu gobierno di Aruba mester urgentemente introduci reglamento y registracion mandatorio di e sector di STVR. Esaki lo fortalece finanzas publico pa por inverti debidamente den bienestar di nos comunidad.
1 day ago
Mundialmente tin un custumber, por bisa un tradicion, pa duna un promer evaluacion di un gobierno nobo na 100 dia di actuacion. Esey ta un ehercicio util? En principio tur hende ta pendiente di loke ta bay pasa despues di instalacion di un gobierno nobo, pero hopi ta depende tambe di e estilo di un
Mundialmente tin un custumber, por bisa un tradicion, pa duna un promer evaluacion di un gobierno nobo na 100 dia di actuacion. Esey ta un ehercicio util? En principio tur hende ta pendiente di loke ta bay pasa despues di instalacion di un gobierno nobo, pero hopi ta depende tambe di e estilo di un cierto gobierno. E inicio por bay acompaña pa hopi boroto di un gobierno cu ta drenta cu tur su artiyeria cla pa tira riba tur loke ta move. E mihor ehemplo di esey ta loke nos por a observa na Merca, unda gobierno di Trump den 100 dia a pone mundo riba su cabez. Esaki cu un avalancha di ‘executive order’ cu cerca nos lo tabata decreto, sea nacional o ministerial. Awor, na algo mas di cinco luna di gobernacion no ta asina dificil pa mira consecuencia di e maneho ey, pero si ta dificil mira e parti positivo, tanto na e pais mes como na nivel internacional.
Pero no tur gobierno ta drenta cu e actitud ey. Ta posible cu un gobierno ta drenta na un manera mas tranquil, pero esey no ta bisa cu nan no por ta efectivo; esey ta depende di kico nan tabatin prepara caba pa e diferente carteranan y kico ta e cambionan di maneho cu nan ta cuminza ehecuta. Aunke por ta un poco tempran pa tin propuesta di ley prepara caba, lo ta logico si cu por anuncia riba ki tereno por spera legislacion pronto y pakico. E ultimo aki pasobra esey ta duna expresion na e maneho cu lo bay hiba, drechando o mehorando loke eventualmente loke e gobierno anterior a laga atras pa haci, cu tin sentido, plus loke a keda sin haci, cu igualmente tin sentido pa haci.
Na nos pais, unda e gobierno nobo a caba di cumpli su 100 dia na mando, a bay bastante tranquil riba tereno di maneho, pa loke ta trata e tareanan normal di gobiernacion. Pero esey no a implica cu no tabatin bochincha, cu por cierto no a termina ainda. Hopi atencion a bay na e nombramento di e ministro faltante, mientras cu recientemente a keda bon cla cu lo mester scoge pa propone otro candidato. Despues di e anuncio ey di banda di ministro presidente a reina un silencio dentro di e partido concerni, posiblemente pasobra a comprende porfin cu gritamento y bay corte no ta yuda den un proceso confidencial, unda e decision final no ta ni den man di e actual gobierno. Di tur manera henter e asunto aki a kita atencion cu mester a bay na e otro tareanan di gobierno. Nos no ta bay perde tempo cu evalua e promesanan di e partidonan den gobierno, ainda, manera gran parti di prensa local ta haci. Esey no pa expresa simpatia cu e actual gobierno, sino cu ta considera cu gobierno lo t’ey, en principio pa cuatro aña y lo tin tempo pa evalua.
Ademas tin prioridad na cantidad, si gobierno ta bay haci algo cu nan si of no. Pa cuminza, nos tin un acuerdo cu gobierno Hulandes pa ehecuta un paquete di reforma, unda no ta importa ta ken ta den gobierno. Y si manera nos a constata na varios momento durante e ultimo añanan, cu nos ta bayendo na paso di morocoy cu e reformanan aki, esey en todo caso no ta culpa cu por deposita riba cuenta di e actual gabinete. E pregunta cardinal ta: kico nan desde awe, mejor dicho desde 100 dia pasa ta bay haci cu e prioridadnan aki, plus e otro asuntonan urgente, cu No ta den e Landspakket? Pa cuminza cu e ultimonan aki, ta resalta e problemanan di infrastructura cu no ta permiti tardanza. E fin di siman cu a pasa por a mira atrobe cu tin algo cu no ta cana bon den garantiza suministro di coriente. Aki ta pone cada vez atencion riba e incidentenan, mientras nos mester puntra nos mes pakico nan ta tuma lugar. Por ta cu ta tardando cu ampliacion di capacidad di produccion, mientras demanda ta sigui crece? O ta problema tin cu calidad di mantencion? Riba cualkier dia no tin un produccion minimo di energia solar, mientras e compania concerni tin registra 6,5 MW di capacidad instala. Kico ta pasando? Mester warda e ministro nobo yega pa por cuminza duna contesta?
Otro aspecto di infrastructura ta e plantanan di purificacion di awa. Di berdad mester keda warda te dia algo grave sucede na Bubali, pa e ora culpa e otro cu a bay laga e actual situacion asina? E unico gobierno cu por actua ta esun actual; e otro a bay caba.
Pa bolbe na asunto di e reforma, por señala e noticia positivo di inicio di e proceso di yega na un sistema digital pa presupuesto, cu lo beneficia tur gobierno y Aruba en general. Esaki ta fruto di e colaboracion cu Hulanda den cuadro di e reforma gubernamental. Nos lo scucha comentario cu esey ta algo cu tabata prepara pa e anterior gabinete caba… Nos comentario lo ta: bon haci! Nos a spera hopi mas di un cantidad di proyecto di e Landspakket cu no a keda cla, y cu desde 2020 ta move na un velocidad milimetrico, pues tanto cos di gaba no tin pa loke ta e programa di reforma te awor.
Mas importante cu e 100 dianan inicial ta pa sigui actuacion gubernamental den accion concreto riba cada tereno. Tin cos cu ta dura mas di 100 dia pa haci nan bon. Nos lo evalua na 6 luna, un aña.