Bondia Aruba

news_item
Click to read more

Simpatisantenan di lider opositor Venezolano María Corina Machado ta marcha den ciudadnan rond mundo

about 24 hours ago

(AP)—Simpatisantenan di lider opositor Venezolano María Corina Machado a manifesta diasabra den hopi ciudad rond mundo pa conmemora su Premio Nobel di Paz, un siman prome cu e ceremonia di e prestigioso premio lo tuma luga. Miles di hende a marcha den Madrid, Utrecht, Buenos Aires, Lima y otro ciudadnan pa duna sosten na Machado,

www.bondia.com
news item

Simpatisantenan di lider opositor Venezolano María Corina Machado ta marcha den ciudadnan rond mundo

about 24 hours ago

(AP)—Simpatisantenan di lider opositor Venezolano María Corina Machado a manifesta diasabra den hopi ciudad rond mundo pa conmemora su Premio Nobel di Paz, un siman prome cu e ceremonia di e prestigioso premio lo tuma luga.

Miles di hende a marcha den Madrid, Utrecht, Buenos Aires, Lima y otro ciudadnan pa duna sosten na Machado, ken su organisacion kier usa e atencion cu e premio ta atraendo pa sigui enfatisa e aspiracion democratico di Venezuela. E organisacion tabata anticipa manifestacionnan den mas cu 80 ciudad rond mundo diasabra.

Na Colombia, un grupo di Venezolanonan a reuni den Bogotá, e capital. Nan a bisti camisa blanco y a carga blaasnan como parti di un ceremonia religioso caminda simpatisantenan a pidi pa e Premio Nobel di Paz “sirbi como un simbolo di speransa” pa e pueblo Venezolano.

Algun di e simpatisantenan a bisa cu intervencion Mericano den Venezuela ta “necesario.”

E manifestacionnan a tuma luga na un momento crucial pa e crisis prolonga den e pais, mientras cu e administracion di presidente Mericano Donald Trump ta ampliando un despliegue militar masivo den Caribe, menasando repetidamente pa ataca e teritorio Venezolano. Presidente di Venezuela Nicolás Maduro ta considera esaki como un intento pa kita su poder, y e oposicion, cual a afirma su promesa pa goberna e pais pronto, ta reforsando e percepcion aki.

“Nos ta biba den un tempo unda nos calmo, nos conviccion y nos organisacion ta ser poni na prueba,” Machado a bisa den un mensahe di video comparti diamars siman pasa riba red social. “Un tempo unda nos pais mester di mas dedicacion pasobra awor tur añanan di lucha, dignidad di pueblo Venezolano, a ser reconoci cu e Premio Nobel di Paz.”

Machado a gana e premio dia 10 di october pa su lucha pa logra un transicion democratico den e nacion Sur Americano, ricibiendo reconocemento como un muhe “cu ta mantene e vlam di democracia briya den un scuridad cu ta crece.”

Machado, 58, a gana e eleccion primario di e oposicion y tabatin intencion pa participa contra Maduro den eleccion presidencial di aña pasa, pero gobierno a prohibi su candidatura. Ex-diplomatico Edmundo González, ken nunca a postula pa un puesto politico den pasado, a tuma su luga.

E periodo prome cu e eleccion di 28 di juli 2024 a mira hopi represion, entre nan descualificacion, detencion y violacionnan di derecho humano. Tur esaki a crece despues cu e Conseho Nacional Electoral, cu ta consisti gran parti di lealistanan di Maduro, a declar’e como ganador a pesar di evidencia creible cu ta bisa lo contrario.

González a busca asilo na Spaña aña pasa despues cu un corte Venezolano a emiti un orden di detencion contra dje.

Mientras tanto, Machado a huy y desde 9 di januari no a mir’e mas den publico, ora cu a deten’e un rato despues di reuni cu simpatisantenan den un manifestacion cu no a mira gran participacion den Caracas, e capital Venezolano. E dia siguiente, Maduro a tuma huramenta pa un tercer termino di seis aña.

 

news_item
Click to read more

AFTA a haci un investigacion riba mercado Arubano di distribucion di cuminda y productonan; Parti 1

about 24 hours ago

Aruba Fair Trade Authority (AFTA) a ehecuta un investigacion profundo riba mercado di distribucion di cuminda y productonan esencial. Motibo pa esaki tabata un investigacion di AFTA na 2024, den cual a conclui cu acuerdonan entre distribuido of importado cu e distribuido di marca oficial den exterior posiblemente por tin influencia riba competencia y formacion

www.bondia.com
news item

AFTA a haci un investigacion riba mercado Arubano di distribucion di cuminda y productonan; Parti 1

about 24 hours ago

Aruba Fair Trade Authority (AFTA) a ehecuta un investigacion profundo riba mercado di distribucion di cuminda y productonan esencial. Motibo pa esaki tabata un investigacion di AFTA na 2024, den cual a conclui cu acuerdonan entre distribuido of importado cu e distribuido di marca oficial den exterior posiblemente por tin influencia riba competencia y formacion di prijs. Esaki parcialmente lo por splica e motibo di prijsnan relativamente halto di cuminda y productonan esencial.

Un investigacion di mercado ta diferente di un investigacion di cumplimento cu ley, cu ta inicia ora ta trata di sospecho di un infraccion di e ley. Den caso di un investigacion di mercado e sospecho no t’ey, pero e resultadonan por ta motibo pa inicia un investigacion encuanto cumplimento di ley.

Pa e investigacion aki AFTA a uza diferente metodo di investigacion, esta analisis di documento y entrevista semi-structura. Banda di esey AFTA a manda, a base di articulo 5.1, inciso 3, bao a, di e Ordenanza encuanto Competencia (Mededingingsverordening), un peticion pa informacion na empresanan pa obtene documentonan y datonan relevante. Participantenan di mercado ta obliga di duna nan cooperacion, incluyendo duna contesta corecto y completo na preguntanan y peticion pa informacion. Un infraccion di e obligacion di cooperacion aki por keda sanciona pa AFTA cu un boet, Articulo 6.1, inciso dos di Ordenanza encuanto Competencia.

E investigacion tabata dirigi na e caracteristica y efecto di acuerdonan di distribucion exclusivo, cu atencion special pa nan impacto riba acceso na mercado, calculacion di prijs, importacion paralelo y competencia na Aruba. Durante e investigacion AFTA a topa cu e funcionamento di e Canasta Basico, cual ta un lista di producto basico di cual e prijs ta regula pa gobernacion pa garantisa nan accesibilidad pa e consumido. A pesar cu e Canasta Basico tabata fuera di e meta original di e investigacion, AFTA a dicidi di analisa esaki mas di cerca y a duna recomendacionnan.

Distribucion exclusivo ‘de facto’

Aunke e investigacion aki originalmente tabata dirigi na acuerdonan di distribucion exclusivo, ta resulta for di e investigacion cu acuerdonan exclusivo por escrito ta existi pero den cantidad limita. Den practica ta trata mas tanto di relacion di distribucion exclusivo, unda un distribuido, ken ta importa y suministra producto di propietario di marca na comercio di benta (detayista), riba base structural ta actua como e unico proveedo local di un marca o producto di marca na Aruba, sin cu esaki ta estableci por escrito. E pregunta ta si e distribuido local, huridicamente, por haci un apelacion na e exclusividad aki cerca e distribuido oficial den exterior. Esey lo depende di circunstancia di e caso.

Pero, di tur manera, e exclusividad de facto aki tin un efecto similar cu acuerdonan formal di distribucion exclusivo pa locual ta trata competencia y e acceso na e mercado.

Algun cos pa tene na cuenta ta cu den cuadro di e investigacion aki ta comprende bao di producto di prome esencial (bienes di consumo no duradero) producto cu ta ser uza rapidamente y cu regularmente mester cumpra atrobe. Algun ehempel ta alimento, producto di limpiesa y producto di higiena.

Structura di mercado di Aruba

E banda di importacion ta ser domina pa un cantidad limita di distribuido cu derecho di marca exclusivo de facto, loke ta conduci na un structura di mercado oligopolistico – mercado unda un cantidad limita di empresa ta determina y suministra un parti grandi di e oferta – pa un gran cantidad di producto. Importado y distribuido cu ta desea di drenta e mercado local ta experiencia obstaculonan halto pa haya acceso na e mercado pa motibo di relacionnan ya estableci di distribuidonan local cu nan distribuidonan oficial den exterior. Distribuidonan oficial den exterior no ta stimula pa nombra mas cu un distribuido local pa marca o producto di marca door di e tamaño di mercado na Aruba.

Competencia

Tin competencia ‘inter-marca’ (entre marca), pero competencia ‘intra-marca’ (dentro di mesun marca) ta ausente pa gran parti pasobra distribuidonan oficial den exterior normalmente ta colabora exclusivamente cu un distribuido local sin cu tin un base di acuerdo di exclusividad estableci por escrito y huridicamente exigibel.

Banda di esey e tamaño di e mercado interno, cual ta relativamente limita, hopi biaha ta hacie menos atractivo pa importadonan competi riba nivel di marca of producto. Na nivel di comercio di benta (detayista), tin suficiente competencia entre supermercado, supermercado den bario y minimarket.

Importacion paralelo

Importacion paralelo, cual ta importacion di producto di marca original fuera di e distribuidor oficial, por fortalece e competencia ‘intra marca’ pasobra esaki ta haci producto di e mesun marca bira disponibel via canalnan alternativo, fuera di e red di distribucion oficial. Den practica importacion paralelo ta accesibel principalmente pa supermercadonan grandi cu suficiente capacidad di compra y capacidad logistico.

Tin indicacion cu cierto supermercadonan den bario y minimarket ta aplica importacion paralelo conhuntamente, pero dentro di e investigacion aki no por a establece e frecuencia di esaki cu certesa. A base di e datonan disponibel ta parce cu e efecto di importacion paralelo riba funcionamento general di mercado ta limita.

Integracion vertical

Hopi distribuido ta activo tambe na nivel di benta directo na consumidor. Por ehempel via e modelo di Cash & Carry of Carry-out. E integracion vertical aki por resulta den riesgo pa competencia, pasobra distribuido integra tin e estimulo pa faborece nan propio puntonan di benta via prijs mas faborabel, miho disponibilidad of promocion exclusivo.

Banda di esey nan ta dispone di informacion comercial di nan clientenan cu na mes un momento ta nan competido ora cu e distribuido ta participa den benta di producto directamente na consumido, loke por duna un bentaha strategico y por mas ainda aumenta e obstaculo di acceso na e mercado.

 

Structura di prijs y percepcion

For di datonan di Oficina Central di Estadistica (CBS) ta resulta cu supermercadonan grandi structuralmente ta mantene prijs mas abao cu supermercadonan den bario y minimarket pa mayoria di categoria di producto, a pesar di e percepcion cu publico tin cu supermercadonan grandi ta mas caro.

Evaluacion encuanto competencia

E acuerdonan di distribucion cu a ser investiga a demostra cu en general nan no ta contene limitacion di competencia, manera acuerdonan vertical di prijs, compra exclusivo of limitacion di importacion paralelo y cu esey riba nan mes no ta contra e Ordenanza encuanto Competencia.

Ademas, desde cu e Ordenanza encuanto Competencia a drenta na vigor dia 1 di januari 2024, no tin indicacion cu distribuidonan local ta menasa detayistanan den caso cu nan ta haci practica di importacion paralelo. Por ehempel (menasa di) boycot, nenga entrega di producto of otro sancion como reaccion riba importacion paralelo. Tabata tin señal cu tal conducta tabata existi prome cu 1 januari 2024.

Canasta Basico

E Canasta Basico, den su forma actual no ta ofrece suficiente proteccion contra cambio den prijs internacional y den practica distribuido of detayista ta keda evadi parcialmente e systema door di (1) e manera di calcula prijs pa cu productonan di Canasta Basico of (2) evita di importa e productonan riba e lista di Canasta Basico. Door di esaki no ta logra e meta di Canasta Basico, esta e disponibilidad di alimento basico na un prijs abao. E instrumento di un Canasta Basico pa es motibo no ta efectivo y hasta por funciona como estorbo den mercado.

P’esey AFTA ta recomenda pa reevalua e sistema pa asina oferta y demanda, apoya pa competencia sano, por tuma e rol principal den garantisa un nivel pagabel di producto esencial na Aruba.

 

news_item
Click to read more

Corte ta mantene detencion pa hobennan den caso di violacion den gang

about 24 hours ago

(NLTimes) – Corte di Apelacion na s’-Hertogenbosch a sentencia dos mucha homber hoben na detencion hubenil pa nan rol den un violacion den gang na Helmond su Geukerspark den december di 2023. E hoben di 19 aña a haya 12 luna den prison, incluyendo 3 luna suspendi, y e hoben di 18 aña a haya

www.bondia.com
news item

Corte ta mantene detencion pa hobennan den caso di violacion den gang

about 24 hours ago

(NLTimes) – Corte di Apelacion na s’-Hertogenbosch a sentencia dos mucha homber hoben na detencion hubenil pa nan rol den un violacion den gang na Helmond su Geukerspark den december di 2023.

E hoben di 19 aña a haya 12 luna den prison, incluyendo 3 luna suspendi, y e hoben di 18 aña a haya un sentencia di 4 luna. Ambos tabata menor di edad ora nan a comete e crimen.

Polis a bisa cu e agresion a sucede alrededor di 4or di mainta diasabra, dia 16 di december, ora a ataka e victima di 32 aña, ken tabata un persona sin hogar, mientras e tabata su so den e parke. Oficialnan a declara cu e a hay’e parcialmente sin paña. “E violacion te ainda tin un impacto grandi riba e bida di e victima,” corte a bisa. “Un violacion den un parke publico ta crea e sentido di inseguridad den sociedad.”

Corte a determina cu e hoben di 19 aña a participa activamente den e violacion, aunke e no a penetra e victima sexualmente. Su rol ta clasifica como yuda. E hoben di 18 aña no a ser acusa di violacion pero si condena pa agresion. “Aunke e – na diferencia di e 3 otro acusado – no a penetra e victima sexualmente, su contribucion na e violacion den gang por ser mira como complicidad,” corte a declara.

Investigacionnan anterior a identifica 4 sospechoso for di Dronten, Tilburg y Waalwijk. 3 di nan tabatin 17 aña y un di nan tabata mas chikito. Dos hende homber a yuda e victima y a provee prome auxilio prome cu a alerta polis. Despues di detencion inicial, algun di e hobennan a keda libera di cualkier acusacion, y investigacion mas aleu a resulta den e detencion di dos acusado condena.

E sentencianan ta considera ambos con severo e crimen tabata y e status di menor di edad di e sospechosonan. Reportahenan di Child Protection Board ta indica cu ambos a tuma pasonan positivo den nan bida desde e incidente aki.

Ademas di detencion, e hoben di 19 aña mester paga 19.000 euro den daño na e victima. E hoben di 18 aña, ken anteriormente no a ricibi ordo pa paga compensacion pa e corte anterior, awo mester paga 5.000 euro. E hoben di 19 aña tambe mester participa den supervision y guia como parti di su sentencia.

 

news_item
Click to read more

Connecting the dots: Di tres Regionale Netwerkbijeencomst ta sigui conecta e analistanan di region

about 24 hours ago

Mas di cuarenta analista y specialista riba tereno di criminologia di aproximadamente binti pais y isla di Caribe a bini hunto na Santo Domingo pa e di tres encuentro regional ‘Regionale Netwerkbijeencomst voor Analisten’ (RNA), e aña aki cu e tema STRATEGIC INSIGHTS: CRIMINAL NETWORKS, FINANCIAL CRIME, DRUG FLOWS AND THE ROLE OF AI. Colegio

www.bondia.com
news item

Connecting the dots: Di tres Regionale Netwerkbijeencomst ta sigui conecta e analistanan di region

about 24 hours ago

Mas di cuarenta analista y specialista riba tereno di criminologia di aproximadamente binti pais y isla di Caribe a bini hunto na Santo Domingo pa e di tres encuentro regional ‘Regionale Netwerkbijeencomst voor Analisten’ (RNA), e aña aki cu e tema STRATEGIC INSIGHTS: CRIMINAL NETWORKS, FINANCIAL CRIME, DRUG FLOWS AND THE ROLE OF AI.

Colegio di Hefenan di Polis di e cuater cuerponan den e parti Caribense di Reino a organisa e encuentro cu e meta di fomenta cooperacion regional den e lucha contra crimen transfronteriso.

Apertura di e encuentro tabata na encargo di Leonne van Vlimmeren, embahador suplente di Reino Hulandes pa Republica Dominicana; vicealmirante Jose Manuel Cabrera Ulloa, hefe di Direccion Nacional de Control de Drogas (DNCD); y Raymond Ellis, hefe di polis di Corsou y representante di Colegio di Hefenan di Polis. Van Vlimmeren a referi na RNA como “un foro unico caminda analista por siña conoce otro miho, reconoce cierto patronchi y duna otro sosten transfronteriso.”

Cabrera Ulloa a mustra riba e echo cu crimen organisa ta move rapidamente di un pais pa otro y cu ‘nos reaccion mester ta coordina, bon fundamenta y basa riba informacion cu nos ta intercambia cu otro.’ Ellis a agrega na esaki bisando: ‘Analista ta combina informacion los pa duna un bista cla. Ora e analistanan di diferente isla traha hunto, e rednan criminal ta perde un di nan bentahanan di mas importante: fragmentacion.’

Durante tres dia, e analistanan di Anguilla, Antigua & Barbuda, Aruba, Boneiro, Corsou, Francia, Guyana, Hulanda, Islanan Caiman, Jamaica, Republica Dominicana, Saint Martin, Sint Maarten, Saint Lucia, Surnam, Trinidad & Tobago, US Virgin Islands y Virgin Islands Britanico a presenta nan ultimo analisisnan.

Hunto, tur e contribucionnan aki a duna un bista amplio y detaya di criminalidad den nos region: tiroteo, cifra di asesinato, trafico di droga, violencia hubenil, uzo di zona vulnerabel na costa, cooperacion entre e rednan di diferente isla, crimen cibernetico y e rol cada bes mas importante di Inteligencia Artificial (IA) y plataforma online.

Tabatin tambe algun contribucion cu a yuda contextualisa e desaroyonan aki den un perspectiva mas amplio. Dr. Evan Ellis a describi con cambio geopolitico ta afecta region di Caribe di manera cu, mas y mas, nos region no ta solamente un ruta di transito sino mas bien parti di e cadena logistico di cocaina y otro mercancia ilegal. E expertonan di Global Initiative Against Transnational Organized Crime (GI-TOC) a mustra con Caribe a desaroya pa bira un plataforma pa almacena, re-empaketa y redistribui cocaina, y a enfatisa e relacion cu tin entre traficacion di droga y arma di candela.

E rol di tecnologia y inteligencia a bini padilanti den e contribucionnan di John Bloebaum y Thom Snaphaan. Nan a mustra cu, pa por haci analisis di calidad, mester formula e preguntanan operativo na un manera skerpi, y cu “financial crime scripting” ta yuda detecta operacion di labamento di placa y fraude.

Assistant Commiscioner Leonardo Brown, hefe di departamento tecnologico di Jamaica Constabulary Force (JFC), a haci un presentacion riba desaroyo di recurso digital den JCF.

Representando CARICOM IMPACS, Terrance Roopchan, hefe di e unidad di inteligencia contra crimen, arma di candela y gang y di e unidad di apoyo operacional di Regional Intelligence Fusion Centre, y Dale Joseph, analista hefe di Cyber Fusion Unit, a trata e tendencianan actual cu por mira den traficacion di arma di candela, formacion di gang y crimen cibernetico. Angelo Brete, hefe di FIU Aruba, a presenta un perspectiva financiero, mustrando con transaccion poco usual ta yuda identifica labamento di placa den varios sector, manera di real estate, wega di placa, comercio internacional y mas.

E encuentro tabatin un mensahe central masha cla: Menasa regional ta pidi un acercamento regional. E analistanan ta mira con facil arma di candela ta move di un isla pa otro, con medionan social ta yuda grupo hubenil riba diferente isla drenta den contacto cu otro, con e rutanan di droga ta cambia rapidamente ora presion oumenta y con criminalidad ta probecha di e buraconan cu tin den e colaboracion. RNA ta yuda sera e buraconan aki, reforsando e contactonan personal, agilisando comunicacion, dunando mas acceso na e metodonan analitico cu ta disponibel y dunando un y tur un bista di e patronchinan cu ta desaroyando.

Colegio di Hefenan di Polis a cera e encuentro reafirmando cu lo sigui desaroya RNA como plataforma regional anual. Manera CARICOM IMPACS a expresa: “Colaboracion no ta costa nada, fragmentacion si.” E edicion di 2026 tambe lo wordo organisa den colaboracion estrecho cu e partnernan di nos region.

 

news_item
Click to read more

Segun minister Van Weel: No tin menasa directo pa Reino Hulandes den crisis Merca-Venezuela

1 day ago

Minister pa Exterior Hulandes, David van Weel, den nomber di Minister di Defensa y Secretario di Estado pa Interior y Relacionnan di Reino a responde publicamente e preguntanan cu miembronan di Tweede Kamer Tseggai y Piri (ambos GroenLinks-PvdA) a manda tocante e tensionnan creciente entre Merca y Venezuela, cu a ser entrega dia 14 di

www.bondia.com
news item

Segun minister Van Weel: No tin menasa directo pa Reino Hulandes den crisis Merca-Venezuela

1 day ago

Minister pa Exterior Hulandes, David van Weel, den nomber di Minister di Defensa y Secretario di Estado pa Interior y Relacionnan di Reino a responde publicamente e preguntanan cu miembronan di Tweede Kamer Tseggai y Piri (ambos GroenLinks-PvdA) a manda tocante e tensionnan creciente entre Merca y Venezuela, cu a ser entrega dia 14 di november 2025.

Den su contesta e mandatario ta delinea e evaluacion di gobierno Hulandes di e situacion, implicacionnan huridico di operacionnan Mericano, y e medidanan cu ta tumando pa trankilisa Aruba, Corsou y Boneiro.

E intercambio ta sigui un reportahe di Nieuwsuur di 13 di november 2025 cu ta subraya preocupacionnan cu ta intensifica den e parti Caribense di Reino, relaciona cu e tension creciente entre Merca y Venezuela pa motibo di atakenan recien di parti di Merca, cu e pais ta cataloga como operacionnan defensivo contra cartelnan transnacional di droga, cu nan ta yama organisacionnan terorista. Venezuela, sinembargo, a acusa Washington di comportacion agresivo cerca di su zonanan maritimo, escalando e tensionnan regional.

Minister Van Weel ta confirma primeramente cu gobierno a tuma nota di e preocupacionnan cu a ser treci dilanti, mientras e ta reconoce e sensitividad y consecuencianan potencial di e accionnan Mericano. El a enfatisa cu actualmente no tin menasa directo pa ningun parti di Reino. Segun gobierno, e atakenan di Merca a tuma luga pafo di awanan teritorial Hulandes y no tin evidencia pa sugeri cu e islanan ta core riesgo di ta envolvi den un conflicto. No obstante, Van Weel ta bisa cu Aruba, Boneiro y Corsou ta preparando activamente pa diferente scenario si condicionnan geopolitico empeora, y Hulanda ta tuma su propio preparacionnan pa duna asistencia caminda ta necesario.

Un di e preguntanan central cu parlamentarionan a trece dilanti ta concerni e legalidad di e atakenan Mericano bou di derecho internacional. Criticonan, incluyendo Nacionnan Uni y e gobierno Frances, a bisa cu e accionnan ta parce di ta viola normanan internacional cu ta goberna uso di forsa. Riba e pregunta si gobierno Hulandes ta comparti e evaluacion aki, minister Van Weel a splica cu Reino no ta envolvi den e operacion di Merca y cu Washington ta hustifica su uso di forsa a base di defensa propio, argumentando cu cartelnan di droga poderoso ta forma un menasa inminente pa seguridad nacional di Merca. E ta señala cu Merca a designa formalmente varios di e cartelnan ey como gruponan terorista den ley domestico.

No obstante, Gobierno Hulandes ta stop di apoya e rasonamento di Washington. Van Weel ta ripiti e posicion Hulandes di hopi tempo cu defensa propio bou di derecho internacional ta rekeri un atake arma real of un menasa directo y inmediato di uno. Gobierno Hulandes, el a bisa, no ta posee suficiente informacion actualmente pa verifica independientemente si un menasa asina ta existi den e caso aki. El a agrega cu tur partido mester actua pa preveni mas escalacion y atene nan mes estrictamente na cuadronan legal internacional.

E intercambio tambe ta tira luz riba e tema delicado di compartimento di inteligencia. Informenan cu Reino Uni y Canada a suspende temporalmente e cooperacion di inteligencia cu Washington a pone cu parlamentarionan a puntra si Hulanda por haci mescos. Van Weel a splica den su contesta cu Reino no ta envolvi den e operacion militar di Merca y cu Merca a sigura su partnernan cu informacion colecta pa medio di e Joint Interagency Task Force South (JIATF-S) lo no ser usa den e mision Mericano unilateral. El a agrega cu e Ministerio di Defensa no ta comenta riba practicanan specifico di comparti informacion como un asunto di politica.

Un otro punto clave di preocupacion den Tweede Kamer ta e Lugar ​di Seguridad Cooperativo (CSL) riba Corsou, conoci localmente pa su rol den cooperacion entre Merca y Hulanda riba operacionnan contra narcotico. E parlamentarionan a puntra si facilidad of vuelonan liga na CSL por sostene accionnan cu por ta ilegal bou di ley internacional sin cu nan tabata kier. Van Weel a splica cu e acuerdo di cooperacion entre Hulanda y Merca ta permiti solamente vuelonan sin arma for di Corsou, specificamente pa vigilancia, monitoreo y e deteccion di actividadnan di traficacion di droga. El a bisa cu e operacionnan aki ta keda estrictamente den e alcance di tratado y cu ningun vuelo asocia cu e actual mision militar Mericano ta ser lansa for di aeropuerto Hato. Reino, el a enfatisa, no ta participando den e operacion nacional di Merca, cu ta tumando luga den awanan y espacio aereo internacional.

Segun cu e incertidumbre ta crece den henter region Caribe, gobiernonan di Aruba y Corsou y administracion local di Boneiro a bin ta busca garantia for di Den Haag. Van Weel a declara cu e y Minister di Defensa ta vigila e situacion di cerca y ta mantene comunicacion directo cu autoridadnan insular. E interaccionnan aki ta inclui actualisacionnan riba desaroyonan geopolitico y sosten pa preparacionnan di maneho di crisis continuo. Mientras cu e islanan actualmente no ta enfrenta ningun menasa inmediato, el a señala cu nan ta trahando riba scenarionan di planificacion logistico y di emergencia como un precaucion. E temanan aki tambe a keda trata den e siman di maneho di crisis cu a tuma lugar na Corsou di 24 pa 28 di november, cu presencia di representantenan di tur parti Caribense di Reino.

Tambe e parlamentarionan a trece preocupacion dilanti tocante comunicacion publico riba e islanan. Nan a adverti cu e division di responsabilidadnan dentro di Reino—caminda Den Haag ta supervisa politica exterior y di defensa—por conduci na confusion bou di residentenan, specialmente si gobiernonan local falta informacion na tempo. Van Weel a afirma cu Aruba, Corsou y Boneiro mes ta responsabel pa comunica cu nan poblacionnan, pero e ta sigura Tweede Kamer cu su ministerio ta tene nan completamente informa pa nan por duna actualisacionnan exacto y rapido na nan ciudadanonan.

E mandatario a confirma cu el a contesta e preguntanan parlamentario individualmente y mas liher posibel. E contesta ta refleha un acto di balansa: gobierno ta reconoce e preocupacionnan real riba e islanan y e potencial pa instabilidad regional mas amplio mientras cu simultaneamente ta busca pa evita aumento di tensionnan of stroba su areglonan di seguridad cooperativo cu Merca.

E contesta di gobierno ta revela tanto e complehidad di e posicion di Reino como e fragilidad di e momento geopolitico actual. Caribe Hulandes ta sinta na un crusada strategico den un region cu ta birando mas militarisa, pega entre e prioridadnan di seguridad di Merca y e sensitividadnan di Venezuela den cercania.

Hopi ta depende di con Washington y Caracas ta scoge pa sigui den e proximo simannan. E administracion di presidente di Merca Donald Trump a adopta un tono mas y mas acertivo pa cu rednan criminal transnacional, y su decision pa trata nan como entidadnan terorista ta marca un cambio significante den strategia. Venezuela, cu ya ta bou di presion economico y politico intenso, a responde denunciando accionnan militar di Merca como provocacionnan. E posicion di Gobierno Hulandes ta enfatisa e dificultad pa estadonan chikito—y paisnan constituyente dentro di un Reino mas grandi—pa maneha e consecuencianan di tumamento di decision di podernan grandi.

Pa awor, minister Van Weel y su coleganan ta insisti cu mantene comunicacion cla, sostene planificacion di crisis coordina y urgi adhesion na ley internacional ta keda nan prioridadnan principal. E islanan, mientras tanto, lo sigui vigila e desaroyonan di cerca, sabiendo cu eventonan hopi mas leu cu nan costanan por tin ainda consecuencianan local profundo. E combinacion di sensitividad regional, tensionnan politico mundial y e structura constitucional unico di Reino ta sigura cu e tema aki lo keda firmemente riba e agenda politico na Den Haag y tambe den Caribe pa futuro cercano.