
about 7 hours ago
(CuraçaoChronicle) – Residentenan bibando na Cubaweg y e barionan alrededor ta haciendo yamado na minister di Husticia Shalten Hato pa cera tur bar nocturno den e area, despues di un aumento den violencia y tiroteo semanal conecta na e establecimentonan. E keho ta trata 3 bar nocturno na Cubaweg. Segun residentenan, for di diamars pa

(CuraçaoChronicle) – Residentenan bibando na Cubaweg y e barionan alrededor ta haciendo yamado na minister di Husticia Shalten Hato pa cera tur bar nocturno den e area, despues di un aumento den violencia y tiroteo semanal conecta na e establecimentonan.
E keho ta trata 3 bar nocturno na Cubaweg. Segun residentenan, for di diamars pa diadomingo a bira “imposible pa drumi,” a causa di e zonido continuo, aglomeracion di hende y comportamento peligroso.
Tur anochi, auto y scooter ta core na e caminda y den lunanan reciente te hasta tiro ta scucha casi semanal dilanti e barnan.
Residentena ta bisa cu e area a mira varios acto violento, incluyendo agresion, intento di asesinato, un asesinato y varios robo den auto. Nan ta adverti cu e bario ta deteriorando rapidamente, cu bar kedando habri te oranan trempan di anochi.
Nan ta reporta cu bebemento pisa frecuentemente ta caba den pelea, incidente di arma di candela y accidente den trafico.
Residentenan ta enfatisa cu nan preocupacion no ta exagera. Polis mester interveni casi cada fin di siman pa responde na incidente rond di e 3 bar. Nan ta argumenta cu e patron awo no por confudni; desorden, violencia y anochinan sin pro drumi a bira un parti rutinario di biba na Cubaweg.
Den un apelacion formal na minister, residentenan ta pidiendo e ceramento completo di tur bar nocturno prome cu un tragedia sucede. Nan ta bisa cu solamente cera e establecimentonan aki por restaura seguridad y paz den nan comunidad.
“Nos no por biba asina mas,” un residente a bisa. “Nos mester accion prome cu un hende mas keda herida.”

about 7 hours ago
Parlamentario Eduard Pieters di Partido Patriotico Arubano (PPA) ta actualmente na Den Haag, Hulanda, hunto cu e otro coleganan parlamentario, pa participa den un serie di reunion importante relaciona cu e futuro di Reino Hulandes y e Rijkswet di Supervision Financiero. Segun Pieters, e biahe aki tin dos meta esencial: cera conoci cu e miembronan

Parlamentario Eduard Pieters di Partido Patriotico Arubano (PPA) ta actualmente na Den Haag, Hulanda, hunto cu e otro coleganan parlamentario, pa participa den un serie di reunion importante relaciona cu e futuro di Reino Hulandes y e Rijkswet di Supervision Financiero.
Segun Pieters, e biahe aki tin dos meta esencial: cera conoci cu e miembronan nobo di Parlamento Hulandes despues di eleccion, y reafirma e posicion firme di PPA tocante autonomia y autodeterminacion di Aruba. “Ta un momento crucial pa establece contacto, intercambia idea y trece bos di Aruba na manera digno y constructivo,” Pieters a expresa.
PPA ta boga pa dialogo riba Rijkswet di Supervision Financiero
For di september pasa, fraccion di PPA a entrega un Nota di Minoria tanto na e stakeholdernan local como Tweede Kamer na Hulanda. E documento aki ta presenta alternativa concreto y realistico, pa sigura cu Aruba por mantene maneho financiero responsabel sin perde su autonomia. Awe, durante e prome reunion di Comision di Reino, unda tabatin e representantenan di Aruba, Corsou, Sint Maarten y Hulanda, Pieters a bolbe enfatisa e contenido di e Nota di Minoria aki. “Nos a ripiti claramente pa kico supervision financiero via un Rijkswet no ta adecuado ni oportuno pa pais Aruba,” el a bisa.
E reunion tabata den un tono positivo, constructivo y di respet mutuo. Songül Mutluer, miembro di Parlamento Hulandes di PvdA/GL y presidente di Comision di Relacionnan di Reino, a dirigi e sesion aki. “Nos a logra un dialogo sincero riba base di respet. Nos a trece na mesa, no solamente critica, pero tambe e solucionnan concreto pa un futuro financiero sostenibel pa Aruba,” Pieters a declara.
PPA: Construyendo relacion y defendiendo dignidad nacional
E dia di awe na Den Haag ta describe como uno historico, pasobra ta e prome biaha cu fraccion di PPA por a presenta su posicion fisicamente y directamente den Comision di Reino, despues di entrega di e Nota di Minoria. “Nos ta sigui construi brug pa nos no perde nos rumbo. Nos autonomia no ta negociabel, pero nos ta cla cu tin bon cooperacion y dialogo, cu ta e via pa progreso den Reino,” Pieters a enfatisa.
Segun e parlamentario, prooximamente PPA tin programa varios reunion cu diferente partido politico Hulandes, cu ta comparti ideologia similar riba husticia social y autonomia responsabel.
“E combersacionnan ta mustra di ta prometedor. E ta tuma tempo, pero e proceso ta bay bon. Nos ta logra pa e voz di Aruba haya oido y e palabra ‘autonomia’ keda nos compromiso real,” Pieters a conclui.
Pa conclui fraccion di PPA, mediante su representante Eduard Pieters, ta manda un mensahe cla:
“Aruba ta un pais chikito, pero cu un pueblo grandi den curashi y dignidad. Nos ta parti di Reino, pero nos no ta subordina. PPA lo sigui defende e principio di igualdad, respet y autodeterminacion pa un futuro di stabilidad y progreso pa Aruba,” Eduard a finalisa bisando.

about 7 hours ago
Comision Pro Cunukeronan Arubiano (CPCA), bou liderzgo di Sr. Jair Britten y Minister di Finanzas, Asuntonan Economico y Sector Primario, mr. Geoffrey Wever (Futuro), a firma oficialmente un Memorandum of Understanding (MoU), marcando un paso importante pa fortalece e sector di agricultura y cria di bestia tradicional na Aruba. E MoU ta formalisa e colaboracion

Comision Pro Cunukeronan Arubiano (CPCA), bou liderzgo di Sr. Jair Britten y Minister di Finanzas, Asuntonan Economico y Sector Primario, mr. Geoffrey Wever (Futuro), a firma oficialmente un Memorandum of Understanding (MoU), marcando un paso importante pa fortalece e sector di agricultura y cria di bestia tradicional na Aruba.
E MoU ta formalisa e colaboracion cu a inicia durante e reunion constructivo na november ultimo, ora cu e comision a presenta e desafionan urgente cu ta stroba e crecemento y profesionalisacion di e sector, y e acuerdo nobo ta establece un aliansa structural entre gobierno y e actornan principal di nos agricultura tradicional pa traha riba accion concreto y resultado real cu ta contribui na un Aruba mas fuerte, resiliente y duradero.
Durante e intercambio anterior, e comision a presenta un lista amplio di obstaculonan structural, incluyendo entre otro e gasto halto y acceso limita na awa, e presion persistente di importacion barata cu ta pone desbentaha riba productonan produci local, e gasto eleva pa cuminda di bestia, e falta di sosten tecnico pa prepara cunucu, problema di brote di enfermedad di bestia, necesidad critico pa renobacion genetico y e daño constante causa pa di cachonan di caya. E MoU ta confirma cu gobierno y e Comision lo traha hunto pa implementa solucion cu impacto directo, cubriendo entre otro e promocion di un acceso structural y pagabel na awa pa agricultornan y criadonan, e bahamento di derechonan di importacion pa cuminda di bestia, e fortificacion di sosten tecnico y operacionnan di DLVV, e mehoracion di salud di bestia y acceso na remedi, e implementacion di pruebanan pa renobacion genetico y preparacion pa compra di genetica nobo den 2026, e creacion di un punto central di benta pa producto local y pa trata e problema di cachonan di caya manera un prioridad nacional.
Durante e acto di firmamento, Minister Wever a enfatisa cu e MoU ta un paso importante den e transicion strategico di Aruba pa un sector primario moderno y robusto. Minister Wever a declara cu e reunion di november a duna claridad riba unda e problema ta, y cu e firmamento di e MoU ta move e proceso pa un fase di compromisonan formal y accion concreto. E acuerdo aki ta un instrumento pa implementa solucionnan real pa e sector, pa fortalece siguridad alimenticio y pa honra e rol vital di nos cunukeronan den sostene Aruba.” Minister Wever a reafirma cu e Ministerio ta compromete pa colabora estrechamente cu e comision y partnernan relevante pa logra resultadonan concreto, den linea cu e meta di e Programa di Gobernacion AVP–FUTURO 2025–2028.
E firmamento di e MoU ta consolida tambe un compromiso mutuo pa fortifica e base di agricultura tradicional di Aruba. Segun Minister Wever, “Nos cunukeronan ta un parti esencial di seguridad alimenticio y independencia di Aruba. E acuerdo di awe ta pone fundeshi pa un cooperacion mas fuerte y structural, orienta riba futuro.” E comision, representa pa presidente Jair Britten y su directiva, a expresa su reconocemento pa e formalisacion di un aliansa cu lo yuda eleva e sector y amplia e bos di agricultornan den formulacion di politica nacional.
Segun un comunicado di gobierno, cu e MoU firma, Aruba ta pasa pa un fase nobo di colaboracion, transparencia y accion structural den maneho di e sector primario. Minister Wever y e comision lo sigui traha riba fortificacion di produccion local, impulsa siguridad alimenticio y preservacion di un parti vital di nos identidad y resiliencia nacional.

about 7 hours ago
Un tema cu nos a discuti den nos columnanan semanal ta robotica. Esaki ta e encarnacion fisico di e revolucion di Inteligencia Artificial (IA). E avancenan den e sector aki ta sumamente rapido y hopi menos abstracto cu IA digital. Den e columna aki nos lo menciona 3 ehempel visual cu ya caba ta presentando

Un tema cu nos a discuti den nos columnanan semanal ta robotica. Esaki ta e encarnacion fisico di e revolucion di Inteligencia Artificial (IA). E avancenan den e sector aki ta sumamente rapido y hopi menos abstracto cu IA digital. Den e columna aki nos lo menciona 3 ehempel visual cu ya caba ta presentando nan mes den dia di awe, for di robotnan general di China manera e T800, pa robot cu por yuda Brandweer, pa robotnan super sofistica cu por opera catarata.
E avancenan den e area aki ta pasando rapido y sin duda eventualmente lo cuminsa tin efectonan sumamente profundo pa sociedad en general, incluso di Aruba. Atrobe nos ta haci un apelacion urgente pa comunidad y politica prepara nan mes pa e cambionan fundamental cu esaki lo trece.
RoboDog di University of Texas
Hopi conoce e dicho cu cacho ta e miho amigo di e ser humano. Wel, por ta den un futuro cercano esaki por te hasta inclui “cacho” robotico, manera RoboDog. Diseña pa ingenieronan di University of Texas na Estados Unidos, RoboDog manera e nomber ta indica ta parecido na un cacho y a wordo diseña specialmente pa ser usa den contextonan di emergencianan severo, manera desasternan natural of den caso di Buskeda y Rescate. Loke ta haci e robot aki impresionante ta e IA hopi avansa cu ta bin cu RoboDog. Segun e ingenieronan di Merca, e robot aki no ta solamente corda ordennan di ser humano pero por pensa y adapta su mes na un situacion di emergencia den manera ‘live’, usando un sistema di IA yama multimodal large language model (MLLM). Den futuro cercano porta nos por wak robotnan similar den uso pa emergencianan manera candela na Aruba of den accidentenan hopi grave di trafico of otro calamidad. Mas informacion di esaki via Sandun S. Vitharana et al, A Walk to Remember: Mllm Memory-Driven Visual Navigation*, 2025 22nd International Conference on Ubiquitous Robots (UR) (2025). DOI: 10.1109/ur65550.2025.11078086)
Robot cu ta micro-precies pa operacion di catarata
Hopi di nos lo ta conoci cu e operacion di catarata. Mas cu 26 miyon di operacion aki di wowo ta ser ehecuta pa aña segun cientificonan di UCLA na Estados Unidos. E operacion en cuestion ta uno sumamente delicado unda precision na nivel micro ta necesario. Un dokter di wowo ta un specialista medico cu na Hulanda ta rekeri un total di 10 aña di estudio basico, mediano y specialisacion prome cu e por ehecuta su trabao di manera completamente independiente. Awo un sistema robotico yama Polaris di compania Horizon Surgical Systems, por haci un operacion di catarata den ser humano, aunke cu esaki na e momento aki ainda ta bao guia di dokternan humano, cu a ehecuta 2 diferente operacion den ser humano pa ilustra e potencial di e sistema. Segun un paper cientifico e sistema robotico en cuestion tin un nivel di precision di 0.053 millimeter. Nos por imagina tambe cu avancenan sumamente rapido den machine vision y IA, cu e no lo dura largo prome un robot similar lo por haci operacionnan rutinario manera catarata, completamente autonomo, sin supervision of necesidad di un dokter humano. Mas informacion di e sistema aki por wordo busca via (https://www.uclahealth.org/news/release/ucla-research-leads-worlds-first-robotic-assisted-cataract)
Nos ta wak cu e avancenan den robotica ta rapido, amplio y ta cubri full un scala di sectornan laboral. Atrobe nos tin cu pensa como sociedad cu nos por usa tur esaki na nos bentaha, pero tambe pensa di e efectonan cu tur esakinan lo tin den terminonan largo y strategico.

about 7 hours ago
Corte di Comun di Husticia a dicta dia 9 di december 2025, cu Gobierno di Aruba no a perde pagonan di dwangsom den un disputa prolonga cu un compania local tocante e extencion di un tereno di huur y e cambio di zonificacion di un tereno riba L.G. Smith Boulevard. Haciendo esaki, Hof ta confirma

Corte di Comun di Husticia a dicta dia 9 di december 2025, cu Gobierno di Aruba no a perde pagonan di dwangsom den un disputa prolonga cu un compania local tocante e extencion di un tereno di huur y e cambio di zonificacion di un tereno riba L.G. Smith Boulevard. Haciendo esaki, Hof ta confirma un decision anterior di Corte di Prome Instancia, cu a yega na e mesun conclusion na september 2024.
Di acuerdo cu Corte, gobierno a cumpli cu e obligacionnan cu a surgi for di un sentencia sumario anterior den cual el a ser ordena pa dicidi riba e peticionnan di e compania dentro di cierto limitenan di tempo y pa coopera den ehecucion di un huurmento. E compania a argumenta cu gobierno no a coopera completamente y cu pagonan di dwangsom a ser perdi, pero Corte no ta di acuerdo cu e posicion aki.
E disputa ta draai rond di un tereno na Aruba riba cual e compania tabatin un tereno di huur for di 1996. Na november 2016, october 2022, y atrobe na november 2023, e compania a pidi gobierno pa cambia e zonificacion di e tereno pa permiti un proyecto di construccion grandi cu ta consisti di un maximo di ocho piso, 200 apartamento, y 35 espacio di benta of oficina na e piso abou. Na november 2023, e compania tambe a pidi un extension di e tereno di huur, cu tabata stipula pa caduca dia 3 di december 2023. Gobierno a rechasa e peticionnan pa un cambio di zonificacion na november 2023 y no a emiti un decision riba e peticion di extension prome cu e tereno di huur a caduca.
Na april 2024, Corte a dicta cu gobierno a tarda hopi pa dicidi riba e peticionnan. Corte a considera cu ta rasonable cu e motibonan pa e rechasonan no lo wanta y cu gobierno tabata obliga pa tuma decisionnan nobo lihe. P’esey Corte a emiti un instruccion, compaña pa un dwangsom di 10.000 florin pa dia pa incumplimento, te na un maximo di 500.000 florin. Gobierno tabata obliga di bolbe dicidi riba e cambio di zonificacion dentro di 30 dia y despues riba e extencion di huur dentro di 30 dia. Si tur dos decision tabata positivo, gobierno tabata obliga pa coopera completamente dentro di 60 dia den ehecucion di e acuerdo di huur nobo dilanti un notario.
Gobierno despues a tuma decisionnan nobo y, dia 17 di mei 2024, a ofrece un contrato cu a inclui un acuerdo di huur nobo di 60 aña. E contrato tambe tabata contene condicionnan pa loke ta trata e zonificacion di e tereno, di acuerdo cu e Plan di Desaroyo Espacial cu Reglamento aplicable. E compania a opone na partinan di e condicionnan aki, cu el a considera no rasonable, y no a firma e contrato. Consecuentemente, e acuerdo di huur no a ser ehecuta. Dia 22 di juli 2024, e abogado di e compania a sirbi gobierno cu un aviso por escrito di incumplimento, bisando cu pagonan di dwangsom a ser perdi diariamente for di 17 di juli 2024, debi na insuficiente cooperacion den ehecucion di e sentencia.
Despues gobierno a inicia un procedemento sumario nobo, argumentando cu e no a haci ningun pago pasobra el a cumpli cu e obligacionnan bou di e sentencia di dwangsom. A pidi Corte pa prohibi compania di tuma mas medida di aplicacion. Corte a dicta sentencia na fabor di gobierno y a prohibi e compania di cobra dwangsom te ora cu e contract a ser firma. E nucleo di e rasonamento aki tabata cu gobierno no tabata obliga pa negocia e contenido di e termino y condicionnan, pero solamente pa duna cooperacion necesario pa ehecuta un acto consistente cu e decisionnan tuma pa loke ta trata e cambio di uso y e extencion di huur.
Den apelacion, Corte di Apelacion awor a mantene e sentencia aki. Corte ta enfatisa cu ora di evalua si pagonan di dwangsom a ser perdi, mester considera e contenido y alcance di e sentencia original. E sentencia ey a bisa cu e gobierno mester a tuma un decision y despues coopera den ehecucion di un acta “di acuerdo cu e decision.” Di acuerdo cu Corte, esaki ta nifica cu gobierno tabata obliga pa coopera den un acto cu ta cuadra cu su propio decisionnan pa loke ta trata e cambio di zonificacion y extension di huur, incluyendo e condicionnan cu gobierno ta ataca. E sentencia di dwangsom no a obliga gobierno pa tuma decisionnan cu contenido specifico, ni e no a obliga gobierno pa negocia e condicionnan si e compania a haya nan inaceptable.
Corte ta señala cu e sentencia anterior tabata solamente destina pa pone gobierno tuma accion rapido, no pa guia e contenido di e decisionnan administrativo. Corte di Prome Instancia na 2024 no a dicta sentencia riba e rasonabilidad di e condicionnan potencial, ni riba ningun obligacion riba gobierno pa consulta cu e compania. Esaki a nifica cu e condicionnan nobo no tabata cay den e alcance di e mecanismo di dwangsom. Di acuerdo cu Corte, e pregunta si e condicionnan aki ta legalmente aceptable por ser contesta solamente den procedemento riba e merito y no den un disputa di ehecucion.
Como cu e compania no a firma e contrato y no tin indicacion cu gobierno a nenga di coopera den un acto corespondiente na e contrato ofreci, Corte a dicta cu gobierno no a viola e orden den e sentencia di dwangsom. Sin un violacion, no por a perde ningun pago di dwangsom, y e compania no tabatin un base legal pa aplicacion. P’esey Corte a rechasa e apelacion y a duna e compania ordo pa paga 2.000 florin na gastonan huridico den apelacion.
E sentencia ta desconsidera tur otro aspecto di e conflicto entre e compania y gobierno. Corte ta aclaria cu su decision ta pertenece solamente na e pregunta si e pagonan di dwangsom a ser perdi, no na e legalidad substancial di e condicionnan imponi pa gobierno of na si gobierno por ser obliga pa consulta cune despues. Tampoco e no ta dicta cu e compania mester firma e contract of cu e mester acepta e decisionnan di gobierno. E esencia di e decision ta keda limita na e constatacion cu no tin base pa e cobramento di dwangsom.
E confirmacion di e decision anterior ta trece e fase aki di e disputa di implementacion na un fin.